Boron (B) là một vi chất dinh dưỡng thiết yếu cho dinh dưỡng thực vật vì nó chịu trách nhiệm chuyển hóa đường và các sản phẩm chuyển hóa thực vật khác; thúc đẩy quá trình thụ phấn và đông vón, có ảnh hưởng đáng kể đến sự nảy mầm của phấn hoa và sự phát triển của ống đa tử; tham gia vào quá trình điều hòa sinh trưởng bằng cách tăng phân chia tế bào, thúc đẩy quá trình đồng hóa canxi và nâng cao sức đề kháng của mô.

Boron được vận chuyển qua xylema, nhưng di chuyển khó khăn qua floema để nó không di chuyển từ lá đến các điểm sinh trưởng mới, nơi cần được cung cấp thường xuyên chất này và tất cả các chất dinh dưỡng.

Hình ảnh này chưa có thuộc tính alt; tên tệp của nó là image-1.png

Sự thiếu hụt boron trong quá trình ra hoa và đậu trái làm tăng hoạt động của enzyme AIA-Oxidase (AIA-O), chịu trách nhiệm làm giảm nồng độ axit indolacetic (AIA). Mức độ thấp của hormone này gây khó khăn cho việc hình thành ống polynic, do đó làm giảm mức độ đông cứng. 

Thiếu boron làm tăng sự rụng nụ và hoa, làm giảm đáng kể sự phát triển của hạt, sự vón cục và chất lượng quả.

Các yếu tố ảnh hưởng đến sự sẵn có của boron trong đất

Nói chung, dự trữ boron trong đất thấp và được điều chỉnh bởi một số yếu tố, ảnh hưởng đến sự sẵn có của chúng: 

–      Kết cấu đất: boron được đất hấp phụ phụ thuộc vào kết cấu của nó, tăng dần theo hàm lượng sét và chất hữu cơ. Đất có kết cấu dày dễ bị thiếu boron, vì nó dễ bị thấm và có thể cuộn xuống các lớp sâu hơn. Sự sẵn có thấp của boron trong đất ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất cây trồng hơn là tăng trưởng thực vật.

–      Độ pH của đất: Khả năng đồng hóa boron giảm khi độ pH của đất tăng. Thực tế này làm cho đất đá vôi dễ bị thiếu boron, và nhiều hơn nữa nếu có quá nhiều đất sét, do sự hấp phụ mạnh mẽ của ion borat.

–      Độ ẩm của đất: Mưa lớn có thể rửa trôi boron khỏi mặt cắt của đất, đặc biệt là trên đất có tính axit, kết cấu thô. Ngoài ra, thời gian hạn hán kéo dài tạo điều kiện thuận lợi cho việc cố định nguyên tố này bằng cách chuyển sang các dạng không có sẵn.

–      Nhiệt độ mạnh và cường độ sáng làm nổi bật các triệu chứng thiếu boron.

–      Tương tác với các nguyên tố dinh dưỡng khác: bón nhiều đạm có thể gây thiếu boron. Ngoài ra, các nghiên cứu khác cho thấy sức mạnh tổng hợp giữa sự hấp thụ boron và phốt pho, kali, canxi và magiê.

Boron dư thừa có thể hạn chế sự hấp thụ kali và magiê. Đặc biệt đề cập đến sự tương tác chặt chẽ của nó với canxi, trong phạm vi tối ưu của cả hai chất dinh dưỡng, hoạt động như một chất hiệp đồng, nhưng giá trị kém hoặc quá mức của một trong số chúng, ảnh hưởng tiêu cực đến động lực dinh dưỡng của chất kia.

Các triệu chứng chính của sự thiếu hụt boron

Các triệu chứng bên trong xuất hiện ở cấp độ tế bào và mạch máu: 

–      Tăng sinh tế bào dị dạng.

–      Thoái hóa mô phân sinh và màng tế bào.

–      Tích lũy các hợp chất phenolic trong không bào. Giảm hoạt động của enzym oxy hóa.

–      Tăng hoạt tính ascorbate oxidase trong lá.

–      Tích lũy nitrat và hàm lượng protein thấp hơn trong tế bào chất.

–      Xuất hiện các vùng xơ.

–      Sự phát triển bất thường của mạch dẫn.

–      Giảm hàm lượng đường trong trái cây và củ.

Boron, không di chuyển dễ dàng từ các lá gốc, ban đầu có các triệu chứng bên ngoài ở các bộ phận non của cây: 

–      Giảm sinh trưởng ở đầu ngọn, chồi ngọn bị chết, chồi nách được kích thích sinh ra các nhánh ở nách hoặc chết như nhau, các lóng ngắn lại. Kết quả là bạn có được hình dạng hoa thị có nút hoặc đầu cuối đặc trưng và vẻ ngoài rậm rạp hoặc thu nhỏ của cây.

–      Các lá non biến dạng, ít nhiều xoăn lại, dày, giòn, nhỏ và cong vào trong, có các dây thần kinh không đối xứng, đôi khi có màu sẫm, xanh lục hoặc nâu rồi chết.

–      Thay đổi sự nảy mầm của hạt phấn và xuất hiện những quả bị biến dạng. Hạt có khả năng sống thấp hơn và ở cây có múi phát triển tỷ lệ vỏ/cùi cao quá mức

–      Rễ dày lên, đôi khi trở nên mỏng và yếu hơn, đầu rễ bị hoại tử, ngừng sinh trưởng.

     Tóm lại, boron là một vi chất dinh dưỡng cơ bản cho khả năng tồn tại của các hệ thống trồng trọt khác nhau (thông thường, sinh thái,…) và tùy thuộc vào sự sẵn có của chúng, sẽ cần có sự đóng góp ngoại sinh của nguyên tố vi lượng này.

Lan Anh