Chặn đọt sầu riêng là kỹ thuật cơ bản trong canh tác sầu riêng. Sầu riêng là cây trồng mang lại giá kinh tế cao cho bà con nông dân hiện nay. Sầu riêng không chỉ riêng ở Việt Nam mà được nhiều người ở Đông Nam Á xem như các “vua của các loại trái cây”. Sầu riêng là cây trồng đặc trưng của khu vực khí hậu nhiệt đới.
Hiện nay giá cả Sầu Riêng đang ở mức khá cao, mang lại giá trị kinh tế tốt cho nhà nông nên bà con rất quan tâm đến kỹ thuật canh tác sầu riêng mang lại năng suất cao. Nhưng một trong những vấn đề cốt yếu của Sầu Riêng quyết định đến năng suất là giai đoạn đậu trái non.
Vì bản thân cây sầu riêng sinh lý tự nhiên cây là ra đọt tầm 3-4 tháng/lần, và giai đoạn ra đọt sẽ hay bị trùng với giai đoạn đậu trái non (giống sầu riêng dona). Nếu không chủ động xử lý chặn đọt sầu riêng thì tỉ lệ rụng trái non rất cao do đọt non cạnh tranh dinh dưỡng với trái non, từ đó xảy ra tình trạng rụng trái non.
KỸ THUẬT CHẶN ĐỌT SẦU RIÊNG
* Trước hết về thực trạng trồng: cái này cũng chỉ tính tương đối
Chúng ta có thể chia làm 3 vùng:
– Miền Tây khí hậu ôn hòa, bà con thường xử lý nghịch để né các vùng trồng nhiều ở miền Đông, Tây nguyên.
– Miền đông: Tây Ninh, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, thường ra sớm hơn.
– Cao nguyên: Lâm đồng, Daknong, Daklak, Gia lai, Kontum, và 1 phần Khánh hòa. Thêm vùng ít Bình Định, Quảng Ngãi, Quảng Nam.
Khi chúng ta có 3 vùng trồng rồi nhưng vấn đề ám ảnh nhất đối với cây sầu riêng là ra đọt non khi cây đang mang trái. Nhiều vườn không biết xử lý là sẽ rụng sẽ trái, đặc biệt là khu vực Miền đông, Cao nguyên.
Xử lý đọt non sầu riêng có 2 trường phái: dùng hóa chất ức chế và dùng dinh dưỡng ức chế. Mỗi cách có 1 thế mạnh riêng nhưng Pucka thì thiên về việc dùng dinh dưỡng sẽ ít tổn hại cây hơn.
* Về hóa chất:
– Chất đầu tiên là Paclobutrazol: đây là chất ức chế sinh trưởng phổ biến nhất để xử lý ra hoa nghịch mùa nên bà con Miền Tây sử dụng là nhiều nhất, cơ chế của nó là làm khô hạn nhân tạo rễ cây không hút nước hút phân từ dưới gốc lên nên người dân chỉ phun phân bón lá là có thể phân hóa mầm hoa tốt, cách này chỉ phù hợp với miền tây vì khí hậu ôn hòa, nước nôi đầy đủ, lượng hữu cơ từ phù sa bồi đắp tự nhiên khá nhiều nên sau khi nó thể hiện tác dụng thì nước và phù sa đã giải bớt độc tố của nó.
Tuy nhiên là bà con miền tây nếu nhìn nhận kỹ thì sẽ thấy mấy năm gần đây tù khi đê bao ngăn lũ thì cây lại bệnh tật, mau già cỗi hơn là vậy.
Từ đó người ta áp dụng qua việc chặn đọt và chỉnh trái cũng rất hiệu quả. Tuy nhiên như tôi nói thì cách này chỉ nên áp dụng miền tây, còn miền đông, cao nguyên chúng ta chỉ làm sớm vụ hoặc thuận vụ thì không nên làm vì rất dễ tổn thương cây.
Do lượng nước tưới không đủ, điều kiện thời tiết khắc nghiệt, cây sr mới được chăm sóc đúng mức vài năm gần đây mà thôi. Mà điển hình nhiều vườn ở daklak đã bị chết, hư cây do paclo khá nhiều. Điều này có thể các anh em ở daklak xác nhận kiểm chứng.
– Chất thứ 2 là KClO3 đây là chất oxy hóa khử, nó cũng gần giống như paclo khi đưa xuống gốc nó sẽ hút hết oxy chỉ còn cacbonic nên rễ cây bị ngộp tạo sốc để xử lý ra hoa, khi áp dụng chặn đọt thì nó sẽ làm già lá rất nhanh, nhưng tác hại của nó thì cũng khôn lường. Cây sẽ bị ảnh hưởng sinh trưởng sau này, trong sản phẩm DH10 mà hiện nay khá nhiều bà con trên tây nguyên đang dùng theo kinh nghiệm của tôi thì người ta đang dùng hóa chất này trong sản phẩm.
– Chất thứ 3 là ethephon: đây là chất điều hoa theo hướng ức chế bằng phương pháp tạo khí etylen nội sinh thúc đẩy quá trình sinh trưởng nhanh già, điển hình là HPC 97, MX-Ethephon. Các này khi xử lý thì nó làm cho quá trình lão hóa đọt nhanh giúp hạn chế việc rụng trái nhưng gai nó sẽ vàng, khó làm xanh da sau này. loại hóa chất này thích hợp nhất là giúp trái chín nhanh và đều.
– Chất thứ 4 là thioure: chất này theo tôi được biết là anh Nguyễn Ngọc Trung trước đây cũng có dùng cho việc xử lý ra hoa cho trang trại sầu riêng của mình. Đây là chất đạm 3 giúp cây hấp thu cực kỳ nhanh, nó phá miên trạng để cây ra hoa nhanh.
Nhưng kèm theo đó nồng độ không đúng thì nó sẽ rất dễ gây cháy mầm. Khi đọt non xử lý chất này sẽ tương tự như vậy. Cháy đọt non và rụng lá già trên sầu riêng thì chất này thuộc dạng manh nhất do cây rất mẫn cảm.
* Về dinh dưỡng:
– KNO3 (Kali nitrat) đây có thể là chất dinh dưỡng nhưng cũng có thể hiểu nó là hóa chất cơ bản. Trên các diễn đàn mạng xã hội có nhiều người chỉ cách chặn đọt bằng loại này nhưng KNO3 chặn đọt sẽ không hiệu quả. Vì sao? Khi trái non rụng do đọt non nhú thì cần nhất là làm sao cho đọt già nhanh để lá không cạnh tranh dinh dưỡng với trái non. Trong khi đó KNO3 khi đưa vào thì gốc đạm nitrat sẽ bốc trước và nó vô tình nuôi lá non nhiều hơn nên trái non sẽ còn rụng nhiều hơn nữa. Sau khi NO3 được lá hấp thu xong thì mới tới gốc Kali để già lá thì đôi khi trên cây không còn trái nào cả. Do đó KNO3 chỉ nên dùng khi chúng ta chủ động điều khiển đọt non từ sớm.
– Chất thứ 2 và phổ biến nhất là MKP (hóa chất cơ bản) đây là loại phân mà hiện nay các vùng miền trồng sầu riêng đều sử dụng khi ức chế đọt. Ưu điểm của nó là già nhanh và khá an toàn (nếu đúng MKP chuẩn), khuyết điểm của nó là nếu lạm dụng quá mức thì dễ bị cháy lá và gai vàng khó làm xanh. Ngoài ra nó còn 1 khuyết điểm là nguồn cung cấp qua đa dạng nên chất lượng không thể kiểm soát nổi.
– Thứ 3 là các loại phân đa lượng phức hợp: các loại này thì hiện nay rất nhiều công ty đang sản xuất, mỗi công ty đều có 1 công thức riêng. Có nhiều bà con nhận định sản phẩm này rất tốt sản phẩm kia thì yếu. Nhưng không biết vì sao sản phẩm này tốt. Vì sao? Trên thực tế thì nhiều công ty pha thêm paclo làm phụ gia nhưng không có ghi trên nhãn mác để né tránh cơ quan chức năng, nên khi phun vào cây đang mang đọt thì nó sựng lại và thấy cây trái có vẻ an toàn và hiệu quả nhưng thực tế thì những vườn miền đông, cao nguyên sẽ chịu ảnh hưởng lâu dài vì hóa chất này.
– Phân bón lá đa lượng phức hơp chứa vi lượng làm xanh như Pucka Carbon Xanh thì có nhược điểm là nó không chặn đọt ngay lập tức, mà cơ chế nó là lân và kali giúp lá mau già, trái giảm rụng (giảm rụng chứ không phải là chống rụng). Tức là quá trình dìu cơi đọt thúc lá lụa, làm già những lá đã mở. Sau đó đứng lại đợi lá non mở làm già lá. Chính vì vậy có nhiều bà con chưa hiểu thì đánh giá nó thấp. Bù lại thì ưu điểm nó như thế nào? Pucka Carbon Xanh là sản phẩm lân, kali cao đồng thời chứa nguyên tố kẽm giúp xanh lá xanh cây, nên khi phun nó thì yên tâm không bị cháy đọt, cơi đọt vẫn giữ thì sinh lý các cơi đọt sau sẽ ra yếu hơn trái sẽ không còn bị rụng nữa khi đi vào ổn định. Bổ sung hàm lượng Carbon giúp nâng cao tỷ lệ C/N.
Ngoài ra công ty còn có các sản phẩm Fulvistar và chặn đọt
Mỗi công ty có 1 công nghệ sản xuất riêng để khi nhà vườn sử dụng sẽ đem lại hiệu quả cao nhất có thể, tuy nhiên không phải công ty nào cũng có thể ứng dụng việc kết hợp các yếu tố đa vi lượng cho hiệu quả cao nhất. Do đó bà con khi dùng các yếu tố vi lượng dạng đơn với nồng độ cao mà thấy không hiệu quả là do vậy.
Sầu riêng NÊN NUÔI CÂY HƠN NUÔI TRÁI, chúng ta nên thuận theo tự nhiên để điều tiết cho nó hợp lý hơn mà thôi thì cây sẽ bền. Sinh lý cây cứ 1,5 – 3 tháng nó phải ra cơi đọt tùy mùa thì như vậy nó cứ phải ra, ép đọt, phá đọt quá nhiều tới khi chịu không nổi, tức nước vỡ bờ nó xì đọt ra cả trong các nách lá thì có thuốc tiên cũng không cứu được. Về phương pháp chặn đọt thì bà con có thể xem lại trên bài đã ghim.
Chào thân ái và chúc bà con thành công!
